Việc phát triển tư duy cho học sinh (HS) và giảng dạy kiến thức Lịch sử luôn là một trong những mối quan tâm hàng đầu của những người làm công tác giáo dục. Nhằm hướng các em đến một phương cách học tập tích cực và tự chủ, chúng ta không chỉ cần giúp các em khám phá các kiến thức mới mà còn phải giúp các em hệ thống được những kiến thức đó. Việc xây dựng được một “hình ảnh” thể hiện mối liên hệ giữa các kiến thức sẽ mang lại những lợi ích đáng quan tâm về các mặt: ghi nhớ, phát triển nhận thức, tư duy, óc tưởng tượng và khả năng sáng tạo…Một trong những công cụ hết sức hữu hiệu để tạo nên các “hình ảnh liên kết” là Sơ đồ tư duy (SĐTD).

Bài viết này tác giả xin được bàn góp đôi điều về sử dụng SĐTD trong dạy học Lịch sử ở trường phổ thông nhằm phát triển năng lực tự học của HS; những thuận lợi, hạn chế khi sử dụng SĐTD; và cuối cùng là đưa ra những giải pháp nhằm sử dụng hiệu quả SĐTD trong dạy học Lịch sử.