Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng phấn đấu đưa nước ta từ nước nông nghiệp lạc hậu trở thành nước công nghiệp hiện đại, nhiều chủ trương, chính sách được ban hành nhằm chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Gánh vác nhiệm vụ đó, các loại hình khu chế xuất, khu công nghiệp, khu kinh tế được hình thành, phát triển và tạo nên một diện mạo mới cho Việt Nam trên tất cả các mặt. Tuy nhiên, sứ mệnh lịch sử của các loại hình này đến nay gần như cần phải nhìn nhận lại và thay đổi theo hướng hiện đại hơn, tập trung hơn, với những cơ chế mạnh mẽ hơn. Chính vì vậy thời gian qua, nước ta đang hướng đến một mô hình khu kinh tế mới phù hợp với giai đoạn phát triển mới của đất nước. Đây là một mô hình kinh tế đặc thù mà Bộ Chính trị đã chủ trương cho thí điểm xây dựng Đề án và cũng vừa có kết luận cho phép thành lập tại các địa phương: Quảng Ninh, Khánh Hòa và Kiên Giang, đó là mô hình đặc khu kinh tế[1]. Đặc khu kinh tế được cho là một bước “thử nghiệm” tại Việt Nam về cải cách thể chế, chính sách nhằm thu hút đầu tư, góp phần thúc đẩy nhanh và tái cơ cấu kinh tế cho đại diện của ba vùng Bắc, Trung, Nam. Cùng với các loại hình khu chế xuất, khu công nghiệp, khu kinh tế đã hình thành, đặc khu kinh tế có vai trò như thế nào trong định hướng phát triển kinh tế của Việt Nam thời gian tới? Một số đánh giá về các mô hình các khu kinh tế đã thành lập và kiến nghị về mô đặc khu kinh tế là nội dung chính trong bài viết này.