Bài báo này giới thiệu một số kết quả nghiên cứu về khả năng gây các dấu hiệu gây độc mãn tính đặc biệt là khả năng gây hội chứng gan tụy của một số thuốc trừ sâu nhóm Pyrethroid (Lamdacyhalothrin; Deltamethrin và Permethrin) là các thuốc bảo vệ thực vât (BVTV) đang sử dụng phổ biến trong sản xuất, đối với 2 loài tôm nuôi nước lợ (tôm sú và tôm chân trắng) ở vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Kết quả giải phẫu mô bệnh học và đánh giá khả năng gây hội chứng gan tụy của các thuốc thuộc nhóm Pyrethroid đều cho thấy khi tiếp xúc với các thuốc thuộc nhóm Pyrethroid ở nồng độ thấp (10%;20%; 40% và 60% so với giái trị LC50), một số cá thể tôm sú và tôm chân trắng có thể xuất hiện các dấu hiệu bất thường về cấu trúc của ống gan tụy nhưng không bị hoại tử gan tụy. Hình ảnh điển hình là tế bào máu tập trung xung quanh vùng gan tụy, trong một số trường hợp ống gan tụy bị teo, giảm tế bào gan tụy. Mặt khác, triệu chứng này chỉ quan sát được ở một số cá thể, ở một số công thức và một số lần quan sát nhất định, không tuân theo quy luật. Có thể hiện tượng này có liên quan đến khả năng chịu đựng hoặc phản ứng mang tính cá thể, không tác động đến tất cả quần thể và triệu chứng này chỉ là biểu hiện mãn tính, không gây chết ngay cho tôm. Ở các nồng độ thí nghiệm cao (80%; 100% và 120% giá trị LC50), hầu hết các cá thể tôm sú và tôm thẻ chân trắng tuổi lớn cũng như tuổi nhỏ đều bị chết sau 10 ngày thí nghiệm do đó không quan sát được các dấu hiệu bất thường trong mô tế bào gan tụy. Điều này cho thấy hiện tượng tôm chết sau 20-30 ngày sau thả (hiện tượng chết sớm EMS ở đồng bằng sông Cửu Long hiện nay) có thể không phải do thuốc BVTV nhóm Pyrethroid gây ra.