Thông tin chung:

Ngày nhận bài: 16/03/2020
Ngày nhận bài sửa: 04/05/2020

Ngày duyệt đăng: 28/08/2020

Title:

Study on morphological and anatomical diversity of two species Elephantopus mollis H.B.K. and Elephantopus scaber L. from Bay Nui region, An Giang province

Từ khóa:

Cấu trúc giải phẫu, Đặc điểm hình thái, Elephantopus mollis H.B.K., Elephantopus scaber L.

Keywords:

Anatomical structure, Elephantopus mollis H.B.K., Elephantopus scaber L, Morphological characteristics

ABSTRACT

Elephantopus mollis and Elephantopus scaber were collected from Bay Nui region (An Giang province) for three years (2016-2019). Their morphological characteristics, anatomical structures and medicinal powder were analyzed and compared with purpose of supplementing data to Elephantopus genus in Vietnam. The results showed that the morphological similarities of these two species occur at the sapling stage. At the mature stage, E. scaber has underground stem, purple flowers, and E. mollis has aerial stem, white flowers. In addition, these two species are able to be distinguished based on the size, thickness, tips shape or color of all leaves. The anatomical characteristics and the structure of the medicinal powder also showed differences in number and arrangement of xylem, and in covering trichomes of the two species at two stages (sapling and adult stages). Some by-products such as calcium oxalate crystals, essential oil-secreting cells and inulin crystals were found in the vegetative organs of E. mollis and E. scaber collected from An Giang province.

TÓM TẮT

Hai loài Elephantopus mollis và Elephantopus scaber thu tại vùng Bảy Núi tỉnh An Giang trong ba năm (2016-2019) đã được mô tả về đặc điểm hình thái, phân tích cấu trúc giải phẫu và so sánh bột dược liệu với mục đích bổ sung dữ liệu cho các loài thuộc chi Elephantopus tại Việt Nam. Kết quả cho thấy hình thái hai loài nghiên cứu có nhiều điểm giống nhau ở giai đoạn cây non. Đến giai đoạn trưởng thành, E. scaber có dạng thân ngầm, hoa tím còn E. mollis có dạng thân khí sinh, hoa trắng. Ngoài ra, có thể phân biệt được hai loài này dựa vào kích thước lá, hình dạng chóp lá, độ dày lông trên bề mặt lá hay màu sắc lá. Các đặc điểm về cấu tạo giải phẫu và cấu trúc bột dược liệu cũng cho thấy những khác biệt về bó dẫn, về số lượng lông che chở trên thân của hai loài tại các giai đoạn tương ứng (non, trưởng thành). Một số sản phẩm phụ như calcium oxalate, tinh dầu, inulin được tìm thấy trong các cơ quan sinh dưỡng của E. mollis và E. scaber thu tại An Giang.

Trích dẫn: Phùng Thị Hằng, Nguyễn Thị Thùy Nhiên, Phan Thành Đạt, Đỗ Tấn Khang và Nguyễn Trọng Hồng Phúc, 2020. Đa dạng hình thái và giải phẫu thực vật của hai loài cúc chỉ thiên Elephantopus mollis H.B.K. và Elephantopus scaber L. tại Bảy Núi, tỉnh An Giang. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 56(4A): 44-53.