Thông tin chung:

Ngày nhận bài: 04/02/2020
Ngày nhận bài sửa: 25/04/2020

Ngày duyệt đăng: 29/06/2020

Title:

Species composition survey, comparative studies on some morphological characteristics and leaf anatomy of species of Dioscoreaceae in Bay Nui region, An Giang Province

Từ khóa:

Bảy Núi, tỉnh An Giang, đặc điểm hình thái, đặc điểm giải phẫu, họ Củ nâu

Keywords:

Anatomical characteristics, Bay Nui region, An Giang Province, Dioscoreaceae, morphological characteristics

ABSTRACT

The family of Yams (Dioscoreaceae) has many species of high nutritional value. Most of which are used as food or medicine (Maynard and O’Hair, 2003; Gupta et al., 2012). Two-year (2016-2017) field trip survey in Bay Nui region (An Giang province), through six places (six habitats - ravines, canyons short-cuts, domestic gardens, residential areas and forests – was surveyed at one place), recorded eight wild species of  Dioscoreaceae. The results showed that seven of eight species are used as medicinal plants, and another species is listed in “Vietnam’s Red Data Book” (2007). Morphological data showed diversity of leaf, stem, and tuberous root. An analysis of leaf anatomy showed that these species are different in terms of size, number, arrangement of epidemis cells of blade edges, and vascular bundles structure of leaf veins and petiole. This difference was also reflected in the xylem structure of leaf veins and petiole, and thickness of schlerenchyma.

TÓM TẮT

Họ Củ nâu (Dioscoreaceae) là họ với nhiều loài có giá trị dinh dưỡng cao, phần lớn được sử dụng làm thực phẩm hoặc làm thuốc (Maynard and O’Hair, 2003; Gupta et al., 2012). Kết quả khảo sát trong hai năm (2016-2017) tại vùng Bảy Núi - tỉnh An Giang, qua sáu tuyến với các sinh cảnh khe suối, vực sâu, lối mòn, vườn nhà, khu dân cư, rừng đã ghi nhận được tám loài mọc hoang thuộc họ này, trong đó có bảy loài được sử dụng làm thuốc và một loài có tên trong “Sách đỏ Việt Nam” (2007). Các dữ liệu về hình thái ngoài biểu hiện sự đa dạng về dạng lá,  thân và rễ củ. Kết quả phân tích cấu trúc giải phẫu lá cho thấy những loài này khác nhau về số lượng và sự sắp xếp biểu bì tại các mép lá, cấu trúc bó dẫn tại gân lá và cuống lá; sự khác biệt còn thể hiện ở hình dạng mô gỗ của gân lá, cuống lá và độ dày của mô nâng đỡ.

Trích dẫn: Phùng Thị Hằng, Nguyễn Thị Thanh Diệu, Phan Thành Đạt, Nguyễn Thị Thùy Nhiên, Phạm Đông Hải và Nguyễn Kim Đua, 2020. Một số đặc điểm hình thái và giải phẫu của các loài thuộc họ củ nâu (Dioscoreaceae) mọc hoang tại Bảy Núi, tỉnh An Giang. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 56(3A): 44-52.