Thông tin chung:

Ngày nhận bài: 25/10/2017

Ngày nhận bài sửa: 22/03/2018

Ngày duyệt đăng: 26/04/2018

Title:

The effect of hypercapnia on acid-base balance in swamp eel (Monopterus albus)

Từ khóa:

Lươn đồng, cân bằng acid và base, pH máu, CO₂ cao

Keywords:

Acid-base balance, blood pH, hypercapnia, Monopterus albus

ABSTRACT

The study was conducted to investigate the variability of parameter in water with different stages as well as to determine the effect of high CO₂ on the acid-base regulation of the eel. The field survey was measuring CO₂ levels in 9 swamp eel grow-out tanks. The results showed that the partials pressure of CO₂ in water was 9.5 mmHg and 28 mmHg in the middle and harvest of culture cycle (9 months), respectively. The laboratory experiment was conducted with 3 treatments including control, 14 and 30 mmHg CO₂. Blood was sampled at 0, 3, 6, 24, 48, and 72-h.  Blood pH decreased during the first 24-h and completely recovered after 72-h with value of 7.4±0.04 at the treatment of 14 mmHg CO₂. In contrast, partial pressure of CO₂ in the blood and plasma HCO₃^- increased significantly at the treatments of 14 and 30 mmHg CO₂ during hypercapnic exposure compared to the control group (p<0.05). The number of red and white blood cells of the eel were 3.44±0.18x10⁶/mm³ and 3.35±0.21x10⁴/mm³, respectively and significantly increase after 72-h exposed to 30 mmHg CO₂. Plasma glucose concentration reached to 10.9 and 12.63 mg/100 mL in both treatments of 14 and 30 mmHg CO₂ at the first 24-h. These results showed that Monopterus albus is one of the air-breathing species having ability for blood pH regulation in hypercapnia by acid-base balance mechanism.

TÓM TẮT

Nghiên cứu được thực hiện nhằm khảo sát sự biến động của một số yếu tố môi trường nước ở các giai đoạn nuôi thương phẩm cũng như xác định sự ảnh hưởng của CO₂ cao lên khả năng điều hòa acid base của lươn. Kết quả khảo sát môi trường hiện trường của 9 bể nuôi lươn thương phẩm có giá trị P_wCO₂ dao động 9,5 mmHg ở giai đoạn giữa và 28 mmHg ở giai đoạn cuối vụ nuôi. Ảnh hưởng của hàm lượng CO₂ lên lươn được tiến hành gồm 3 nghiệm thức là 0, 14 và 30 mmHg CO₂ (lặp lại 3 lần/nghiệm thức) với mật độ 50 lươn/bể. Mẫu máu được thu lúc 0, 3, 6, 24, 48, và 72 giờ và mỗi lần thu 6 lươn/bể. Giá trị pH máu giảm trong 24 giờ đầu và phục hồi sau 72 giờ. P_aCO₂ và HCO₃^- trong máu tăng cao ở nghiệm thức 14 và 30 mmHg CO₂. Số lượng các tế bào máu (hồng cầu và bạch cầu) cũng tăng cao sau 72 giờ ở nghiệm thức 30 mmHg CO₂. Nồng độ glucose cũng tăng lên 10,9 và 12,63 mg/100 mL ở các nghiệm thức 14 và 30 mmHg CO₂ sau 24 giờ. Tuy nhiên, nồng độ ion thay đổi không đáng kể ở cả 3 nghiệm thức. Kết quả cho thấy lươn đồng là một trong những loài cá hô hấp khí trời có khả năng điều hòa pH máu bằng cơ chế cân bằng acid và base.

Trích dẫn: Phan Vĩnh Thịnh, Đỗ Thị Thanh Hương, Mark Bayley, Tobias Wang và Nguyễn Thanh Phương, 2018. Ảnh hưởng của nồng độ CO₂ cao trong nước lên cân bằng acid và base của lươn đồng, Monopterus albus (Zuiew, 1973). Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 54(3B): 138-146.